Ile lumenów na metr kwadratowy? Niezbędna ilość światła w pomieszczeniach
Odpowiednie oświetlenie wnętrz wpływa na odbiór pomieszczenia, ale nie tylko. Prawidłowe dopasowanie parametrów lamp w danym pokoju jest niezwykle ważne z punktu widzenia samopoczucia i zdrowia. Trzeba jednak pamiętać, że poszczególne pomieszczenia w domu wymagają nieco innego oświetlenia. Ile lumenów do salonu, a ile do kuchni? Postaramy się odpowiedzieć na te i inne pytania.
Ile lumenów na m2 by dobrze oświetlić pokój, salon, kuchnię i łazienkę?
Aranżując oświetlenie w domu pamiętaj, że jego intensywność i natężenie nie zależy jedynie od kształtu czy wystroju, ale również funkcji. Na przykład w sypialni natężenie światła powinno być niższe niż w kuchni czy salonie. W poniższej tabeli uwzględniliśmy wymogi oświetleniowe nie tylko w zależności od wielkości pomieszczenia, ale także jego funkcji. Sprawdź ile lumenów potrzeba, by oświetlić pokój o konkretnej powierzchni:
Rodzaj pomieszczenia | Powierzchnia [m2] | Zalecana ilość światła [lm] | Żarówka LED [W] | Orientacyjna ilość żarówek LED |
Spiżarnia | 5-10 | 1800 | 10 | 2 |
Garaż | 25-50 | 4400 | 12 | 4 |
Piwnica | 15-30 | 2600 | 10 | 3 |
Garderoba | 5-10 | 1800 | 10 | 2 |
Przedpokój/korytarz | 5-15 | 2700 | 5 | 7 |
WC | 5 | 900 | 3-5 | 1 |
Łazienka | 10 | 1800 | 5 | 4 |
Kuchnia | 10 | 4400 | 10 | 5 |
Jadalnia | 10 | 3500 | 10 | 4 |
Pokój | 10 | 3500 | 10 | 4 |
Pokój dziecięcy | 10 | 3500 | 10 | 4 |
Salon | 30 | 10500 | 10 | 10 |
Salon | 20 | 7000 | 10 | 7 |
Sypialnia | 10 | 1800 | 7 | 3 |
Sypialnia | 15 | 2600 | 7 | 6 |
Biuro/gabinet | 10 | 3500 | 7 | 6 |
Prawidłowe oświetlenie, a parametry żarówki LED
Obecnie najpopularniejszym źródłem światła w domach są lampy i żarówki LED. To nowoczesne, energooszczędne rozwiązanie, które pozwala dopasować intensywność oświetlenia do potrzeb domowników. Ale nie tylko natężenie jest przecież istotne, dlatego warto wiedzieć, na jakie parametry zwracać uwagę, wybierając oświetlenie do domu.
- Moc, która jest wyrażana w watach [W]
- Natężenie światła w luxach,
- Ilość lumenów – strumień świetlny [lm]
- Ilość Kelwinów – to informacja o barwie światła [K] (ciepła, neutralna oraz zimna),
- współczynnik oddania barw CRI,
- efektywność energetyczna,
- inne oznaczenia na żarówkach LED.
Niektóre z powyższych elementów informują o rodzaju i intensywności światła, jakie emituje żarówka, inne zaś o poborze prądu czy odbiorze barw przez oko ludzkie. Warto zapoznać się z nimi wszystkimi, szczególnie gdy dopiero planujesz rozkład lamp w nowym mieszkaniu lub domu.
Od czego zacząć projektowanie oświetlenia w pomieszczeniu?
Planując projekt domu, często delikatnie podgląda się rozwiązania aranżacyjne u rodziny, przyjaciół, ale także na blogach i w czasopismach. To świetny sposób na to, by uniknąć popełnionych przez nich błędów, a zarazem wykorzystanie ciekawych pomysłów, które nie przyszłyby do głowy nam samym. W przypadku oświetlenia ma to sens tylko wtedy, gdy posiadasz identycznie urządzone wnętrze. Dlaczego? Na to, jak rozchodzić się będzie światło i z jaką intensywnością będzie oświetlać daną przestrzeń, ma wpływ szereg czynników. Oczywiście nie ma problemu gdy inspirujesz się jedynie designem żyrandola czy innych lamp. Jeśli jednak chcesz również skopiować parametry żarówek, przygotuj się, że nie osiągniesz bliźniaczego efektu. Na co więc zwracać uwagę podczas projektowania oświetlenia?
Na co zwracać uwagę projektując oświetlenie w pomieszczeniu?
Po pierwsze: wielkość i kształt pomieszczenia – od tego, jak duża jest przestrzeń, którą chcesz oświetlić i jaki ma kształt, zależy dobór żarówki. Im większy pokój, tym większa liczba lumenów będzie potrzebna.
Po drugie: rozkład okien. Jeśli w danym pokoju posiadasz tylko jedno, małe okno, które w dodatku wychodzi na północ, nie spodziewaj się imponującej jasności w ciągu dnia. Potrzebne Ci będzie dodatkowe, sztuczne oświetlenie. Wieczorem i nocą zapewne i tak będziesz korzystać wyłącznie z lamp, ale jeśli korzystasz z danego pokoju głównie w ciągu dnia, pomyśl o dobrym wsparciu światła z żarówek.
Po trzecie układ mebli i dodatków. Wydawać by się mogło, że oświetlenie, niezależnie od sposobu umeblowania, zawsze będzie dawać takie samo światło. Nie jest to do końca prawda. Pamiętaj, że duże meble poukładane wzdłuż ścian zabiorą nieco powierzchni pokoju, dlatego możesz potrzebować mniejszej ilości lamp wiszących i sufitowych. Regały i duże meble ustawione w poprzek pomieszczenia, mogą z kolei tworzyć cienie i załamywać światło. W pokoju tworzy to pewnego rodzaju strefy, a każda z nich powinna posiadać własne, główne źródło światła. Najlepiej wówczas zrobić instalację z osobnymi włącznikami.
Po czwarte rodzaj lamp i ich design. To, jaką lampę wybierzesz do oświetlenia pokoju również ma znaczenie. W tym wypadku nie mówimy jednak o żarówce, a samej konstrukcji lampy. Oprawy wiszące rozprowadzają na ogół światło po nieco większej powierzchni, lampy podłogowe i stołowe będą z kolei oświetlały daną, niewielką strefę. Kinkiety to rodzaj lamp, który może zarówno oświetlić dużą przestrzeń jak i konkretny punkt. Także design lampy ma znaczenie. Klosz otwarty i zamknięty rozprowadzą światło w inny sposób, podobnie jak klosz transparentny i nieprzepuszczający światła. Jeśli oprawa wyposażona jest w kryształki, mogą być one dodatkowym źródłem kolorowych lub jednobarwnych refleksów.
Jak rozjaśnić pomieszczenie bez użycia lamp?
W ciągu dnia najczęściej sztuczne źródło światła nie jest potrzebne. Choć główną zasługę w tym aspekcie najczęściej przypisuje się oknom, to nie jest to jedyny element, który może rozjaśnić pomieszczenie w dzień. Dodatkowym atutem są jasne ściany, które delikatnie rozjaśnią wnętrze, nawet z niewielkim oknem. Warto dodać także duże lustro. Odbije ono światło i skieruje je do słabiej oświetlonych stref. Zwróć także uwagę na dodatki, które nie powinny być zbyt ciemne, by nie przytłaczać pomieszczenia. Wybieraj jasne, żywe kolory, które wniosą do wnętrza dawkę pozytywnej energii i światła. Mile widziane są wszelkie szklane ozdoby, które – podobnie jak lustro – będą odbijać refleksy świetlne.
Kształt pokoju a liczba lamp
Istotną cechą, która ma znaczenie przy aranżowaniu oświetlenia we wnętrzu, jest jego kształt. Przyjęło się, że większość pomieszczeń tworzona jest na regularnej, kwadratowej lub prostokątnej, płaszczyźnie. Nie jest to jednak reguła, często spotkać można na przykład korytarz czy kuchnię w kształcie litery L i nie tylko. Oświetlenie takich pomieszczeń wymaga nieco innego spojrzenia. Należy jednak pamiętać, że niezależnie od kształtu, w każdym wnętrzu przyda się więcej niż jedno źródło światła. Poza główną, najczęściej wiszącą lampą, warto jeszcze wykorzystać lampy podłogowe i kinkiety, ale już jako oświetlenie stref lub punktowe.
Oświetlenie pomieszczenia w kształcie litery L
Pierwszym sposobem jest podzielenie pokoju na strefy w ten sposób, by każda z nich miała w miarę regularny kształt, na przykład na kwadrat i prostokąt. Wówczas do obu stref należy wykorzystać własne główne źródło światła i ewentualnie połączyć je oświetleniem dodatkowym ustawionym na ich granicy.
Inny sposób to wykorzystanie regulowanej lampy wiszącej o kilku miejscach na żarówki, którą zawieszamy w miejscu, gdzie ściany tworzą kąt prosty. Następnie należy nakierować część żarówek na jedną strefę, a inne na drugą. Warto zauważyć w tym miejscu, że to rozwiązanie dobre dla niewielkich pomieszczeń, jak na przykład korytarz. W dużym pokoju o tym kształcie jedna lampa może nie wystarczyć.
Jak oświetlić długi i wąski pokój?
Innym wyzwaniem jest oświetlenie długiego i wąskiego pomieszczenia. Najczęściej są to korytarze, ale nie tylko. Najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie kilku górnych źródeł światła, rozmieszczonym w równej odległości od siebie. Warto także zainwestować w lustra, nad którymi umieszczone zostaną kinkiety. Dzięki temu pomieszczenie wyda się optycznie szersze.
Co to jest lumen?
O tym, ile światła emituje żarówka LED, informuje nas strumień świetlny, którego jednostką jest lumen. Im więcej lumenów na opakowaniu, tym więcej światła będzie ona emitowała. To właśnie na ilość lumenów, a nie moc żarówki czy inne parametry powinniśmy zwracać uwagę dobierając lampy do domu, jeśli chcemy je odpowiednio oświetlić. Co prawda, nie ma konkretnej liczby, która określałaby niezbędną liczbę lumenów do każdego pomieszczenia. Wszystko uzależnione jest od jego powierzchni, kształtu, czy też wystroju wnętrza. Przy urządzaniu wnętrz ważne jest zastosowanie oświetlenia wielopunktowego. Tak, aby każda część pomieszczenia była odpowiednio doświetlona. Jednostką związaną z lumenem, a niekiedy nawet z nią myloną, jest lux. Co to takiego?
Lumen a lux – różnice
Lux jest jednostką natężenia światła. Oznacza to, że im więcej luxów ma żarówka, tym lepiej widzimy obiekty w pomieszczeniu. Stają się one ostrzejsze, bardziej wyraźne. Dobranie żarówek o odpowiednim natężeniu wpływa nie tylko na wystrój, ale przede wszytkim na samopoczucie i zdrowie – szczególnie oczu. Jak natężenie światła może wiązać się ze strumieniem świetlnym? Lux to jednostka miary, której używamy do opisania liczby lumenów padających na metr kwadratowy. Luks z kolei zawsze uwzględnia obszar, na którym rozprzestrzenia się strumień świetlny. Dlatego też mając źródło światła o mocy 400 lumenów, jeśli wszystkie te lumeny zostaną rozłożone na powierzchni 1 metra kwadratowego, uzyskamy natężenie oświetlenia o wartości 400 luxów. Ale co, jeśli rozłożymy to na 4-krotność powierzchni, czyli 4 metry kwadratowe? Natężenie oświetlenia spadnie do mniej intensywnego i ciemniejszego o wartości 100 luxów, mimo że źródło światła nie zmieni się i jego wartość nadal będzie wynosiła 400 lumenów. Dobrze obrazuje to poniższa grafika.