Zmiana oświetlenia w domu – jakie światło jest zdrowe dla oczu?

Czytanie, pisanie, gotowanie, siekanie, majsterkowanie, praca przy komputerze – co łączy wszystkie te czynności? Konieczność odpowiedniego oświetlenia. Sztuczne światło w stu procentach nie zastąpi naturalnego, ale zmiana oświetlenia w domu może sprawić, że będzie ono zdrowsze dla naszych oczu. Na jakie parametry oświetlenia zwracać uwagę ze zdrowotnego punktu widzenia?

Jakie światło jest najlepsze dla oczu?

Z biologicznego punktu widzenia, najlepsze dla oczu jest naturalne światło słoneczne. Chodzi rzecz jasna o efekt, który tworzą promienie słoneczne, oświetlając wszystko dookoła, a nie gdy człowiek patrzy bezpośrednio na słońce. Od początku istnienia gatunku ludzkiego to światło słoneczne było wyznacznikiem pory pracy i pory snu. Dlatego organizm ludzki najlepiej reaguje na podobne oświetlenie. Lampy i żarówki, których używasz w swoim domu, powinny więc dawać światło zbliżone do słonecznego. „No tak, ale przecież światło słoneczne różni się od siebie w zależności od pory dnia, pory roku czy warunków atmosferycznych, do którego z nich więc dostosować oświetlenie?” można by zapytać. Odpowiedź na to pytanie jest nieco złożona.

Światło słoneczne, czyli jakie?

Światło słoneczne to pojęcie bardzo rozległe. Przed odkryciem elektryczności, na światło dzienne liczyć można było jedynie za dnia – sztuczne światło ze świec i ognia w niczym nie przypominało słonecznego. Dzisiejsze żarówki definiuje się między innymi poprzez nadanie im wartości, jaką jest barwa światła, podana w skali Kelwina.

Zobacz: Kelwin [K] – czym jest i jaką rolę odgrywa w oświetleniu?

Przyjmuje się, że światło słoneczne może osiągać temperaturę od 4000 do 4500K, a w niektórych warunkach nawet 7000K (w zależności od pory dnia i warunków atmosferycznych). Zwróćmy jednak uwagę, że niekiedy słońce przykrywane jest przez chmury, a wieczorem jego światło przybiera cieplejsze tony. Niezależnie od pory dnia, światło słoneczne zawsze jest najlepsze dla oczu, trzeba jednak wiedzieć, którą opcję wybrać do jakiego pomieszczenia.

Na jakie parametry światła zwracać uwagę przy wymianie oświetlenia

Jeśli chcesz, by Twoje oczy były zdrowe, wzrok nie męczył się zbyt szybko, a głowa nie bolała, powinieneś dobrać odpowiednie oświetlenie. Choć szczególną uwagę powinieneś zwrócić na miejsca pracy i nauki, to także pozostała część domu powinna posiadać odpowiednie lampy. Co ciekawe, ich parametry powinny się różnić w zależności od funkcji pomieszczenia. Zanim kupisz żarówkę, sprawdź jej:

• barwę światła,
• natężenie,
• strumień świetlny,
• współczynnik oddania barw CRI.

Dzięki znajomości tych pojęć dobierzesz odpowiednie oświetlenie do domu i pracy.

Jaka barwa światła jest najzdrowsza dla oczu?

Wybierając daną formę oświetlenia warto zwrócić uwagę na barwę światła, by móc wybrać to, które jest najzdrowsze dla naszych oczu. Światło, które jest nieodpowiednio dobrane do funkcji pomieszczenia, może niekorzystnie wpływać na oczy, doprowadzając do osłabienia i męczenia się wzroku. Z kolei dobrze wybrane światło może mieć pozytywny skutek na nasze samopoczucie i nastrój. Zmieniając żarówki w mieszkaniu, należy zwracać uwagę na temperaturę barwową danej żarówki, która podana jest na opakowaniu produktu. W przybliżeniu:

• barwa ciepła (WW) posiada wartość 2700K-3200K, jest przyjemna i sprzyja relaksowi. Przypomina światło słoneczne późnym popołudniem i wieczorem.
• barwa zimna (CW) to wartość powyżej 6000K, przypomina nieco niebieski kolor, pobudza organizm do pracy, przypomina bowiem światło dzienne w bardzo pogodny, letni dzień.
• barwa neutralna biała (CDW) mieści się w przedziale 3300K-5000K, pośredniczy między ciepłą i zimną i odpowiada światłu słonecznemu z zwykły dzień.

Jak dobrać barwę światła do domu?

Zgodnie z powyższą charakterystyką, żarówki emitujące ciepłą barwę należy stosować w miejscach, w których odpoczywamy np. sypialnia, salon. Oświetlenie o wartości 6000K można wybrać do miejsc, w których pracujemy np. biuro, gdyż zimna barwa światła doskonale pobudza nasz mózg do aktywności.

W kuchni lub łazience najlepiej sprawdza się oświetlenie o barwie neutralnej białej. Najlepszym wyborem była żarówka tradycyjna, która generuje światło zbliżone do barwy ciepłej, jednak ze względu na wycofanie tych źródeł światła, coraz częściej stosuje się oświetlenie typu LED. Posiadają wiele zalet, przede wszystkim są niezwykle energooszczędne i wytrzymałe. LED-y najnowszej generacji cechuję się najwyższą jakością i emitują światło, które jest najzdrowsze dla naszych oczu. Dodatkowo, oświetlenie w technologii LED stwarza nieskończenie wiele możliwości dekoracyjnych i estetycznych w aranżacji, jednocześnie mamy możliwość wyboru natężenia i barwy światła. Jest przejawem elegancji, nowoczesności i innowacyjności. Należy pamiętać, iż zbyt duża intensywność światła działa podobnie jak zbyt mała – męczy wzrok.

W ostatnim czasie popularne są także żarówki halogenowe, które cechują się bardzo długą żywotnością, trwałością i stałym natężeniem światła podczas eksploatacji. Wykorzystywane są do oświetlenia punktowego bądź ogólnego. Żarówki halogenowe generują jasne, zimne światło, dlatego zalecane są do miejsc pracy.

Jakie natężenie światła najmniej szkodzi oczom?

Natężenia światła sprawia, że widziany obraz staje się bardziej wyraźny, ostrzejszy. Dobór oświetlenia o odpowiednim natężeniu jest więc bardzo istotny pod kątem wzroku, ponieważ zbyt małe lub zbyt wysokie natężenie światła nie tylko szkodzi oczom, ale może powodować także zmęczenie i bóle głowy. Zbyt słabe natężenie światła powoduje, że musisz wytężać wzrok, by zobaczyć literki czy kontury. Powoduje to szybkie męczenie się oczu, co możesz zaobserwować czytając książkę przy słabym świetle. Na poniższym obrazku, z lewej strony widać pomieszczenie o odpowiednim natężeniu światła, z prawej z kolei o zbyt słabym natężeniu światła. Zbyt dużym natężenie również nie jest odpowiednie dla oczu. Razi i może powodować ból oczu i głowy.

Natężenie światła podawane jest w luksach. Przyjmuje się, że na obszar, na który pada wzrok podczas czytania, przypadać powinno 300 do 500 luksów. Do prac wymagających precyzji, światła potrzeba o połowę więcej. Stanowisko do pracy przy komputerze także powinno posiadać oświetlenie o wartości około 500 do 750 luksów. Dla porównania: podczas odpoczynku człowiekowi wystarcza zaledwie ok. 30 luksów. Poziom natężenia światła jest bezpośrednio powiązany ze strumieniem świetlnym, którego jednostką są lumeny.

Ile lumenów do salonu, a ile do kuchni?

Strumień świetlny na opakowaniu żarówki informuje, ile światła będzie emitowało dane źródło. Im więcej lumenów na opakowaniu żarówki LED, tym więcej światła będzie ona emitowała. Choć jednak strumień świetlny charakteryzuje czułość naszych oczu, to źródła światła o dwukrotnie większym strumieniu nie będziemy odbierać jako dwukrotnie jaśniejszego. To co widzimy jest bowiem wynikiem zależności pomiędzy strumieniem świetlnym i energii niesionej przez światło. Wszystko zależy od obszaru, jaki będzie oświetlać żarówka. To bowiem od powierzchni i liczby lumenów uzależnione jest natężenie światła, które wyraża się wzorem:

Zależność tę można przedstawić za pomocą następującej grafiki:

Dlatego właśnie chcąc kupić żarówkę o odpowiednim natężeniu światła, należy uwzględnić powierzchnię, którą chcesz uwzględnić i liczbę lumenów.

Jeśli chcesz wiedzieć, ile lumenów do salonu lub kuchni potrzebujesz, zajrzyj tutaj: Lumen – co to jest strumień świetlny? Jego rola w oświetleniu

CRI – czy współczynnik oddania barw lampy ma znaczenie dla zdrowia oczu?

Często zastanawiając się nad żarówkami, które będą najlepsze dla naszych oczu, pomijamy bardzo ważny współczynnik, jakim jest CRI/Ra. To on informuje, jak bardzo wierne jest odwzorowanie naturalnych barw przy sztucznym oświetleniu. Im wyższy współczynnik, tym lepsze odwzorowanie. Najwierniej kolory oddają lampy LED i żarówki o CRI na poziomie 100. Najlepiej, gdy oświetlenie w Twoim domu będzie posiadać CRI/Ra na poziomie co najmniej 80.

Zmiana oświetlenie w domu – jakie żarówki wybrać?

Zmiana oświetlenia w domu może okazać się dość trudna i czasochłonna, jednakże warto zadbać o nasz narząd wzroku. Odpowiednio dobrane światło w domu przyczynia się do powstania miłej, sympatycznej atmosfery, może redukować stres i ból głowy. Najlepszym rozwiązaniem będzie dobór oświetlenia do funkcji pomieszczeń. Jeśli chcesz połączyć przyjemne z pożytecznym, wybierz energooszczędne oświetlenie LED, dzięki któremu nie tylko będziesz mieć zdrowe oczy, ale także zaoszczędzisz. W pomieszczeniach wielofunkcyjnych, jak salon połączony z gabinetem, sypialnia z pokojem dziennym czy kuchnia z jadalnią, postaw na oświetlenie z regulacją światła. Poniżej kilka fantastycznych przykładów z naszego sklepu.