Czy lampę lub kinkiet bez IP44 można montować w łazience?

Jeśli jesteś na etapie zakupu oświetlenia, kinkietów czy lamp sufitowych do swojej łazienki z pewnością zauważyłeś, że spora część tego typu oświetlenia posiada oznaczenie IP44. Zastanawiasz się, co to oznacza lub czy możesz zamontować w łazience lampy bez IP44?

Lampy do łazienki, a zasady oświetlenia łazienki

Łazienka jest miejscem specyficznym, co widać szczególnie podczas urządzania własnego mieszkania lub domu. Już na etapie malowania i wyboru materiału na podłogę i ściany wiesz, że powinieneś wybrać produkty odporne na wilgoć. Podobnie jest z lampami. Ponieważ są to urządzenia elektryczne, ewentualne narażenie na wilgoć może być zgubne w skutkach. Podniesiony poziom wilgotności, strumienie wody spod prysznica lub kranu i dynamicznie zmieniająca się temperatura pomieszczenia sprawiają, że wybór odpowiedniego oświetlenia do łazienki jest ważny, dlatego warto wybierać produkty o klasie szczelności co najmniej IP44. Wybierając lampy do łazienki z oknem lub bez zasada jest ta sama. Bo choć w pomieszczeniu z oknem zyskujesz światło naturalne w ciągu dnia, to już wieczorem i w nocy korzystasz ze sztucznego oświetlenia.

Przed zakupami zastanów się więc jakie lampy chcesz kupić, do wyboru masz:

• lampy sufitowe i plafony do łazienki – to oświetlenie zamontowane bezpośrednio przy suficie. Strumienie wody rzadko docierają aż do sufitu, ale podniesiony poziom wilgotności panuje w całym pomieszczeniu;
• lampy wiszące – są zamocowane na suficie, ale jak nazwa wskazuje – wiszą poniżej niego. Tu także rzadko docierają strumienie wody, ryzyko zachlapania jest jednak wyższe.
• żyrandol do łazienki – tego typu oświetlenie rzadko jest montowane w łazience, na ogół jest to bowiem pomieszczenie niewielkich rozmiarów. Jeśli jednak masz piękną, przestronną łazienkę nie musisz rezygnować z żyrandola w łazience.
• kinkiety – najczęściej montowane przy lustrze, ale nie zawsze. Czasem za pomocą kinkietu oświetlić można także zewnętrzną część kabiny prysznicowej lub zawiesić go nad wanną. Lampy ścienne są jednak najbardziej narażone na zachlapanie, zawieszane są bowiem sporo niżej niż pozostałe elementy oświetlenia.
• taśmy LED i oczka – chcąc oświetlić łazienkę za pomocą taśm LED wykorzystuje się specjalne listwy i profile najczęściej o odpowiedniej klasie szczelności. Dzięki nim możesz także zrobić oświetlenie LED w fugach w łazience, dodając jej nowoczesności i oryginalności.

Klasa szczelności IP co to takiego?

IP oznacza stopień ochrony (najczęściej urządzeń elektrycznych i elektronicznych) przed wnikaniem stałych ciał obcych do urządzenia oraz szkodliwym działaniem wilgoci i wody. W urządzeniach przemysłowych IP określa dodatkowo stopień ochrony przed dostępem do niebezpiecznych części wewnątrz obudowy (wówczas składa się z oznaczenia IP, dwóch cyfr i dwóch liter). Zgodnie z normą PN-EN 60529:2003 kod IP powinien wyglądać następująco:

Z punktu widzenia oświetlenia łazienki najważniejszym elementem kodu są dwie cyfry, a dokładnie druga z nich, oznaczająca stopień ochrony przed wodą i wilgocią. Co symbolizuje konkretne oznaczenie, przeczytasz w poradniku Lampy wodoszczelne – poznaj wodoodporne stopnie ochrony IP.

Jakie strefy domu potrzebują lamp z wyższą klasą szczelności IP

Podniesiona ochrona przed wilgocią jest ważna nie tylko w łazience. Odpowiednia klasa szczelności lampy powinna zostać dobrana wszędzie tam, gdzie panują warunki narażające oświetlenie na kontakt z wodą i wilgocią, dlatego też doradzamy zwrócenie szczególnej uwagi na ten aspekt podczas wyboru:

• lampy do kuchni nad zlew,
• lampy do ogrodu,
• oświetlenia elewacji i garażu,
• oświetlenia starej piwnicy bez odpowiedniej wentylacji.

Zarówno na zewnątrz, jak i w łazience ochrona IP44 nie zawsze wystarczy.

Strefy w łazience, a dobór oświetlenia

Aranżując oświetlenie do łazienki, podziel ją na kilka stref. Pomocna może okazać się poniższa grafika.

Przy wyborze lamp i kinkietów łazienkowych musisz wziąć pod uwagę strefy o podwyższonym ryzyku na zalanie czy zachlapanie elementów oświetlenia. Co oznaczają poszczególne strefy w łazience?

• Strefa 0 – lampy o podniesionym ryzyku na zalanie oraz zanurzenie. Dlatego też w tych miejscach musisz wykorzystać oświetlenie z oznaczeniem IP67.
• Strefa 1 – oświetlenie o podwyższonym ryzyku zachlapania strumieniem wody. W tych miejscach wybierz lampy z IP64.
• Strefa 2 – w tej części łazienki znaleźć powinno się oświetlenie odporne na wodę padającą ze wszystkich kierunków, a więc IP44.
• pozostałe strefy to miejsca, w których ryzyko zachlapania jest niewielkie. Pamiętaj jednak, że po kąpieli (lub prysznicu) w łazience panuje podniesiony poziom wilgotności. Choć lampy nie będą wówczas narażone na bezpośrednie zachlapanie, to sama wilgoć może wyrządzić wiele szkód przy nieodpowiednich zabezpieczeniach. Przeczytaj artykuł Jak wybrać lampę według stopnia ochrony IP, by dowiedzieć się więcej na ten temat.

Klasa szczelności IP a cena oświetlenia

Klasa szczelności lampy wpływa na jej cenę, co raczej nie powinno zaskakiwać. Im wyższą odpornością na wilgoć cechuje się oświetlenie, tym lepsze i bardziej precyzyjne elementy uszczelniające są w niej zastosowane. Wybierając lampy do łazienki lub zewnętrzne warto jednak dopłacić, by zwiększyć bezpieczeństwo własne i najbliższych. Nawet jeśli jesteś pewien, że lampa nie zostanie zachlapana czy zanurzona, to długotrwałe wystawianie jej na niekorzystne warunki atmosferyczne i wilgoć wpłynie także na jej trwałość. Jednorazowa oszczędność przy zakupie lampy może sprawić, że będziesz musiał wymienić ją szybciej niż byś chciał. Pamiętaj także, że gwarancja na lampy nie obowiązuje, jeśli będziesz używać ich niezgodnie z przeznaczeniem.

Lampy i kinkiety bez IP44 w łazience

Niekiedy w łazience nie jest konieczne używanie oświetlenia o bardzo wysokim poziomie szczelności. Zdarza się, że lampy do łazienki nie posiadają IP44 ani wyższej. Co wtedy? Jeśli zgodnie z informacjami zawartymi w instrukcji lub na opakowaniu widnieje informacja, że jest to lampa do łazienki, to podniesiony poziom wilgoci nie powinien jej zaszkodzić. Pamiętaj o kilku zasadach, by takie oświetlenie było bezpieczne i służyło Ci długo:

• wybieraj lampy, które w pełni zakrywają źródło światła: żarówkę, przewody – np. te z pełnym kloszem;
• wybierz żarówkę LED (nie nagrzewają się) – rozgrzana tradycyjna żarówka w kontakcie z wodą może ulec zniszczeniu;
• jeśli zależy Ci na lampie z otwartym kloszem, wybierz te skierowane w dół;
• zwróć uwagę na elementy wykonania obudowy – wybierz te ze stali nierdzewnej lub chromowane, których ryzyko korozji jest mniejsze;
• montuj oświetlenie z dala od możliwego zalania, zwracaj uwagę na poszczególne strefy w łazience;
• wybierz żarówki o markowych producentów;
• zapewnij dobrą wentylację pomieszczenia.

Pamiętaj, że odpowiednia ochrona, jak IP44, zapewni większe bezpieczeństwo zarówno domownikom jak i samym urządzeniom.