Problem z oświetleniem – czy żarówki i lampy LED mogą się przepalić?

Bezpieczne dla środowiska, ekologiczne, energooszczędne, nowoczesne i dające bardzo dobrej jakości światło – to kilka słów, którymi z pewnością można określić żarówki LED. Wyjątkową ich zaletą jest także to, że potrafią świecić naprawdę długo. Niektórzy producenci wytwarzają lampy ledowe święcące nawet 50 000 godzin. To trzy razy więcej niż świetlówki wypełnione gazem i 500 razy więcej od tradycyjnych żarówek. Dlaczego zatem zdarza się, że niektórych z nich przepalają się bardzo szybko, czasem już po pierwszym włączeniu?

Czy lampa LED może się przepalić?

Wydając pieniądze i czytając na opakowaniu, że czas świecenia energooszczędnej żarówki ledowej liczony jest w kilkudziesięciu tysiącach godzin, każdy ma prawo oczekiwać, że przez bardzo długi czas nie będzie musiał zmieniać żarówki. Niestety, lampy LED to urządzenia, które również ulegają awariom. Nie są to jednak awarię tego typu, co przy tradycyjnych żarówkach. Fachowo rzecz ujmując, lampy  LED nie mogą się przepalić. A to dlatego, że diody ledowe w przeciwieństwie do tradycyjnych żarówek nie posiadają zwornika. Dlatego „przepalanie”, o którym mowa w tytule ujmiemy w cudzysłów, choć i tak każdy wie o co chodzi.

Budowa żarówki LED i tradycyjnej

By lepiej wyjaśnij, dlaczego LED psuje się, ale nie przepala, warto zwrócić uwagę na różnice między budową nowoczesnej żarówki LED i tradycyjnej.

Źródłem światła żarówki tradycyjnej jest silnie rozgrzany przepływem prądu włókno wykonane z wolframu. Drut wolframowy jest umieszczony w szklanej obudowie, którą wypełnia mieszanina gazów szlachetnych. Włókno osiąga temperaturę 2500–3000 K i z biegiem czasu staje się coraz cieńsze, aż do całkowitego przepalenia żarówki.

Budowa żarówki LED

Jak widać na powyższej grafice, w żarówce LED nie ma włókna wolframowego, które mogłoby ulec przepaleniu. Więcej na temat budowy samej żarówki znajdziesz tutaj: Budowa energooszczędnej żarówki LED 230V. Co kryje się w środku?

Co stoi za „przepaleniem” się ledów?

Istnieją trzy główne powody, przez które żarówka LED może się „przepalić”. Jednym z nich są usterki związane z siecią elektryczną. Zdarza się, że jest ona niedokładnie wykonana, przewody są zabrudzone lub zaśniedziałe. To wszystko powoduje, że dochodzi do iskrzenia i skoków napięcia. Bardzo nie lubią tego elektroniczne przetwornice lamp, co objawia się w „przepalaniu” nowoczesnych żarówek LED SMD. Nie zalecamy jednak sprawdzania stanu sieci elektrycznej na własną rękę. Konieczne tutaj będzie poproszenie o pomoc fachowca.

Żarówki LED nie emitują ciepła – jak tradycyjne – i promieniowania nadfioletowego i podczerwonego, które jak w przypadku świetlówek, może nagrzewa oświetlane przedmioty. Nie znaczy to jednak, że lampy ledowe nie emitują ciepła, choć nie w takiej ilości jak tradycyjne żarówki. Niewłaściwy system odprowadzania ciepła – spowodowany np. wadliwymi oprawami – również może doprowadzić do „przepalania” się żarówki LED. W tańszych lampach tego typu mogą również występować słabej jakości podzespoły. Za odprowadzenie ciepła produkowane przez diody odpowiada radiator. Jeśli jest słabej jakości, to nie spełni odpowiednio swojej roli. To wszystko może doprowadzić do tego, że żarówka LED osiągnie zbyt wysoką temperaturę i przestanie świecić. Czasem zdarza się, że dużej ilości ciepła nie wytrzymują delikatne komponenty całego urządzenia i lampa ledowa przestaje działać.

Warto również sprawdzić szczelność IP zamontowanej lampy, która mówi o właściwościach danego urządzenia: odporność na uszkodzenia mechaniczne i wodę. Być może żarówka LED została zamontowana w pomieszczeniu o wilgotności większej, niż jest w stanie wytrzymać.

Ostatnią przyczyną może być zainstalowanie żarówki LED w oprawie, która nie jest do niej dostosowana. Na ogół żyrandole czy lampy wiszące posiadają ograniczenia mocy, których żarówka LED nie jest w stanie przekroczyć, ze względu na energooszczędność. Wyjątek stanowią lampy, do których dedykowane są wyłącznie żarówki LED. W takim wypadku sprawdź, czy parametry żarówki nie przekraczają wymagań oprawy. Jeśli użyjesz zbyt mocnego źródła światła, może ono przestać świecić.

Jaką lampę LED wybrać by długo świeciła?

Żeby zapewnić sobie jak najdłuższą żywotność żarówki LED, zastosuj się do poniższych zasad:

• wybierz lampę dobrego producenta – zwykle gwarancje, jaką dają na diody LED to nawet 5-10 lat,
• jeśli żarówkę mocujesz w oprawie – musi być szczelna  i posiadać odpowiednią wentylację,
• postaw na producenta, który posiada własny serwis i naprawi lampę bez konieczności jej wyrzucania i kupna nowej,
• dopasuj żarówkę do parametrów wymaganych przez producenta oprawy, do której zostanie wkręcona.

Żarówki LED to bardzo dobry sposób na oświetlenie. Nowoczesne, energooszczędne, ekologiczne i o długiej żywotności. Niestety, tak jak wszystko w naszym świecie, nie są perfekcyjne. Lampy LED także ulegają awarii. Nie warto jednak załamywać rąk. Należy wziąć pod uwagę wszystkie wymienione wyżej czynniki i czym prędzej zabrać się do wyeliminowania problemu.