Kostki czy złączki? Poradnik jak bezpiecznie łączyć przewody | ardant.pl
03.09.2021

Kostki czy złączki? Poradnik jak bezpiecznie łączyć przewody

Lutowanie to popularny sposób łączenia ze sobą różnych przewodów, ale nie jedyny i z pewnością nie najłatwiejszy. Metod na łączenie kabli jest kilka, ale nie wszystkie są odpowiednie do przewodów elektrycznych, przez które przepływa większe napięcie. Nasz poradnik pomoże Ci znaleźć idealne rozwiązanie do Twoich potrzeb.

Łączenie przewodów elektrycznych – czy to bezpieczne?

Wszystkie prace związane z elektrycznością niosą ze sobą ryzyko porażeniem prądem. Rezygnacja z zachowania zasad bhp może wiązać się z wypadkiem podczas pracy lub później, podczas użytkowania modernizowanego urządzenia. Z tego powodu zawsze, niezależnie od trudności zadania, podchodź do niego z należytą ostrożnością. Sposoby na łączenie przewodów elektrycznych, które opiszemy, nie są skomplikowane, ale jeśli nie jesteś przekonany co do swoich umiejętności, zrezygnuj z samodzielnej pracy i zleć ją osobie z większym doświadczeniem.

Niejednokrotnie w sieci znaleźć można pytanie o skręcanie ze sobą przewodów elektrycznych. Jest to rozwiązanie, które raczej odradzamy – istnieją bezpieczniejsze i pewniejsze metody, które nie wymagają dużego nakładu pieniędzy i pracy. Gwarantują przy tym większą pewność, że instalacja będzie działała tak jak powinna.

Jakie przewody można ze sobą łaczyć?

Zanim przejdziemy do tematu kostek i złączek do przewodów, warto wiedzieć, że nie można łączyć ze sobą dowolnych kabli. Grozi to porażeniem, awarią instalacji i przepaleniem bezpieczników. Zanim przejdziesz do pracy, zauważ, że przewody posiadają jedną lub wiele żył oplecionych dwiema warstwami izolacji. Warstwa zewnętrzna jest jednokolorowa, natomiast wewnętrzna ma różne kolory. Co oznaczają kolory przewodów?

jakie przewody można ze sobą łączyć
  1. Czarny lub/i brązowy – przewody fazowe. Oznaczone symbolem L lub – jeśli faz jest więcej – L1, L2, L3 itd. W zależności od ilości żył w izolacji oraz producenta, niekiedy spotyka się przewody fazowe w innych kolorach, np. czerwonym. Przewód fazowy nigdy nie powinien mieć koloru niebieskiego, szarego, żółtego i zielonożółtego. Są to barwy zarezerwowane dla innych typów przewodów. Ponieważ przewód fazowy jest bezpośrednio połączony z cewką transformatora, płynie w nim napięcie 230V.
  2. Niebieski lub szary – przewód neutralny. Przewód neutralny N jest niezbędny do poprawnego funkcjonowania lampy, ale jego napięcie powinno wynosić 0V. Mimo to zachowaj szczególną ostrożność i nie sprawdzaj na własnej skórze czy tak jest. Żadnego podłączonego przewodu elektrycznego nie powinno się dotykać przy włączonym zasilaniu.
  3. Żółtozielonym kolorem oznacza się przewód ochronny PE. Jest on uziemiony, czyli połączony z ziemią i przewodem neutralnym. To jedyny przewód, który nie jest konieczny do prawidłowego funkcjonowania lampy, ale nie znaczy to, że jest niepotrzebny. Przeciwnie. Kiedy urządzenie elektryczne ulega awarii, może płynąć przez nie prąd elektryczny w takim przypadku:
    • jeśli nie wykorzystałeś przewodu ochronnego, po dotknięciu urządzenia możesz zostać porażony prądem. Ponieważ nie zawsze masz świadomość, że mogło dojść do awarii, jest to niezwykle niebezpieczne, szczególnie w przypadku gdy urządzenie posiada metalową obudowę.
    • jeśli wykorzystałeś przewód ochronny, napięcie powędruje wprost do ziemi, chroniąc Cię przed porażeniem.

Znając kolory przewodów elektrycznych pamiętaj, że łączymy ze sobą tylko przewody tego samego rodzaju, poza przewodem ochronnym, który można łączyć z przewodem neutralnym.

Przeczytaj także: Poradnik młodego elektryka – kolory przewodów elektrycznych

Proste sposoby na łączenie przewodów

Do łączenia ze sobą przewodów – w zależności od potrzeb – można używać różnych złączek. Jedną z najpopularniejszych jest kostka elektryczna, warto jednak wiedzieć, że to nie jedyny sposób. Sposoby na łączenie przewodów to:

  • lutowanie przewodów,
  • złączka z zaciskiem ruchomym (złączka listwowa dźwigniowa),
  • złączka z zaciskiem sprężynowym (złączka samozaciskowa),
  • listwa zaciskowa (czyli wspomniana kostka elektryczna);

Choć w niektórych przypadkach złączki można stosować wymiennie, to niektóre z nich nie sprawdzą się w połączeniach każdego typu.

Jak działają szybkozłącza do przewodów elektrycznych?

Złączki do przewodów elektrycznych, zwane także szybkozłączkami, to urządzenia, które umożliwiają proste i szybkie połączenie ze sobą różnych przewodów. Złączki wykorzystywane są w instalacjach elektrycznych o niskim napięciu (w obwodach prądu przemiennego do 1000 woltów przy częstotliwości nie większej niż 60 Hz, a w obwodach prądu stałego do 1500 woltów). Szybkozłączki umożliwiają połączenie przewodów za pomocą elementów przyłączeniowych umieszczonych w urządzeniu. Nie wszystkie złączki są takie same, dlatego przed zakupem należy zwrócić uwagę na takie cechy jak:

  • rodzaj elementów przyłączeniowych:
    • złączka z zaciskiem ruchomym,
    • złącze z zaciskiem sprężynowym,
    • złącze z zaciskiem śrubowym (kostka elektryczna);
  • sposób zamocowania przewodów;
  • liczbę torów – czyli ilość przewodów, które można połączyć za pomocą danej złączki;
  • możliwość zwierania torów;
  • rodzaj materiału żył przyłączanych przewodów – mogą to być np.:
    • druty miedziane,
    • druty aluminiowe,
    • żyły stalowe,
    • druty z bimetali;
  • dopuszczalną temperaturę otoczenia;
  • stopień ochrony IP.

Kiedy przydaje się kostka elektryczna lub inne złączki?

Jak już wspomniano, nie każda złączka nadaje się do każdego typu przewodów. Poniżej najważniejsze cechy różnych złączek.

złączka z zaciskiem ruchowym

Złączka z zaciskiem ruchomym.

Budowa: Składa się z plastikowej obudowy, torów na przewody (na rysunku widać trzy, ale ich liczba może być różna (2, 3 i 5 torów) i pomarańczowych zacisków. Za zaciskami, w górnej części złączki widoczny jest otwór, który umożliwia sprawdzenie za pomocą próbnika czy przez któryś z podłączonych przewodów przepływa prąd.

Wykorzystanie: Przewody typu drut lub linka o przekroju od 0.08 mm2 do 4 mm2.

złączka z zaciskiem sprężynowym

Złączka z zaciskiem sprężynowym.

Budowa: Złączki tego typu nie posiadają elementów ruchomych wykorzystywanych do zasikania. Składają się z plastikowej obudowy oraz torów na przewody (2, 3, 4, 5 lub 8).

Wykorzystanie: Wyłącznie przewody typu drut o przekroju od 0,5 mm2 do 2,5 mm2.

kostka elektryczna

Złącze z zaciskiem śrubowym (kostka elektryczna)

Budowa: Najbardziej uniwersalna złączka składająca się z plastikowej obudowy, toru na przewód (liczba przewodów w zasadzie jest dowolna, na rynku znaleźć można kostki elektryczne od kilku do kilkudziesięciu torów na przewody). W górnej części obudowy znajduje się zacisk w postaci śrubki, którą dokręca się po wprowadzeniu przewodów.

Wykorzystanie: Uniwersalna złączka do różnego typu przewodów. Liczba i zakres przekrojów przewodów jest niezwykle szeroki – od 1 mm2 do 25 mm2 w zależności od rodzaju kostki.

Choć każda z wymienionych złączek ma takie samo zadanie: łączenie przewodów elektrycznych, to zasada ich działania jest nieco inna.

Złączka do przewodów z zaciskiem ruchomym, zasada działania

Złączka z ruchomym zaciskiem jest niezwykle łatwa w użyciu. Do połączenia dwóch przewodów potrzebne będą jedynie złączka i ściągacz do izolacji (który można zastąpić ostrym nożem). By połączyć kable wystarczy kilka prostych kroków.

  1. Należy delikatnie zdjąć z końca przewodów około 1 cm izolacji w taki sposób, by nieosłonięta część znalazła się w torze złączki.
usuwanie izolacji z kabla

2. Następnie odchylamy potrzebną liczbę pomarańczowych zacisków, a następnie wsuwamy w tor pierwszy przewód bez izolacji do momentu, aż poczujemy opór. Zaciskamy do pierwotnej pozycji.

używanie złączki ruchomej do przewodów

3. Powtarzamy czynność z innymi przewodami.

Złączka ruchoma jest o tyle funkcjonalna, że w razie potrzeby przewody można z łatwością z niej wyjąć z powrotem. Wystarczy odchylić zacisk i wysunąć przewód.

Jak działa złączka z zaciskiem sprężynowym?

Jak działa złączka z zaciskiem sprężynowym?

Złączka z zaciskiem sprężynowym nie ma żadnych ruchomych elementów, którymi moglibyśmy manewrować. By za jej pomocą połączyć przewody, należy usunąć z nich izolację – tak jak w przypadku złączki z ruchomym zaciskiem, a następnie wsunąć przewód do toru. Należy użyć nieco więcej siły niż przy poprzedniej złączce, ale z wyczuciem. Część przewodu bez izolacji powinna być widoczna przy tylnej ściance złączki.

Niestety, w przeciwieństwie do złączki z zaciskiem ruchomym, wyjęcie przewodów nie będzie takie proste. Jeśli nie ma takiej konieczności, najlepiej nie robić tego wcale. Jeśli jednak pomylono przewody, by wyjąć je ze złączki z zaciskiem sprężynowym, należy użyć siły.

Kostka elektryczna – jak podłączyć do niej przewody?

Kostka elektryczna, czyli złączka z zaciskiem śrubowym nie jest może najłatwiejsza w użyciu, ale z pewnością najbardziej uniwersalna i najczęściej wykorzystywana. By połączyć przewody za pomocą złączki z zaciskiem śrubowym, należy usunąć około 5 mm izolacji (mniej niż w przypadku pozostałych złączek). Następnie przewód wsuwa się do kostki i zaciska za pomocą śrubki umieszczonej na górze kostki. By upewnić się, że zacisk dobrze trzyma, należy pociągnąć za przewód, nie szarpać, ale na tyle mocno, by upewnić się, że przewody nie wypadną z kostki. Do złączek i kostek można podłączać różnego typu przewody, które zostały wymienione w artykule. Dzięki nim podłączymy na przykład lampę wiszącą lub włącznik światła.

Jak połączyć kostkę z lampą, gdy kabli jest za dużo?

Zdarza się, że instalacja elektryczna ma mniej przewodów niż urządzenie, które chcemy z nią połączyć. W takiej sytuacji należy oczywiście użyć odpowiedniej złączki, która połączy przewody. Jak to jednak zrobić? Warto wiedzieć, że w jednym tunelu w kostce elektrycznej można umieścić więcej niż jeden przewód. Należy jednak pamiętać wciąż o zasadach bezpieczeństwa. Specjalnie dla osób, które mają problem z podłączeniem żyrandola na wiele żarówek do instalacji, przygotowaliśmy poradnik: Jak podłączyć żyrandol na 3, 4, 5 żarówek mając 3 lub 4 kable w suficie?, z którego można dowiedzieć się jakie kolory kabli elektrycznych wychodzą z sufitu, jak podłączyć żyrandol na 2, 4 i 5 żarówki na 3 kable z sufitu i o czym pamiętać podłączając żyrandol do zasilania. Zapraszamy do lektury.

Produkt dodany do koszyka